Tworjace wuměłstwo / Twórjece wuměłstwo
We Łužicy nominowachu so wuměłče a wuměłcy na zakładźe wubědźowanja wo wobdźělenje, kotrež bě Załožba za serbski lud 2018 wupisała, w Słowjenskej a Korutanskej buchu woni wot wustajenišćow KGLU (SI) a MMKK (AT) wuzwoleni. [hsb]
We Łužycy su se wuměłce a wuměłcowki nominěrowali na zakłaźe wuběźowanja wo wobźělenje, kótarež jo Załožba za serbski lud 2018 wupisała, we Słowjeńskej a Korutańskej su se wuměłce a wuměłcowki wuzwólili wót wustajanišćow KGLU (SI) a MMKK (AT). [dsb]
Wuměłče & wuměłcy / wuměłcowki & wuměłce
Nika Autor (SI)
Narodźi so 1982 w Mariborje. W swojich twórbach wěnuje so často njewidźomnym a přewidźanym tematiskim wobłukam, towaršnostnym prašenjam mocy a bjezmocy, wuklukowanja a njesprawnosće. Ze swojimi twórbami spožča ludźom hłós, kotřiž jón hewak měli njebychu. Formalnje zarjaduje so jeje tworjenje do wobłuka eksperimentelneho, dokumentariskeho filma, fotografije, performance a instalacije w rumje. Wona dźěła w informelnym kolektiwje Obzorniška fronta; 2017 zastupowaše Słowjensku na bienali wuměłstwa we Venedigu. [hsb]
www.autor.si
Iris Brankačkowa (DE)
Narodźi so 1958 w Budyšinje. 1974-1977 wječorny studij na Wysokej šuli za tworjace wuměłstwo w Drježdźanach. 1977 abitura na Serbskej rozšěrjenej wyšej šuli. Studij na wysokej šuli za grafiku a knižne wuměłstwo (HGB) w Lipsku, 1983 diplom. Swobodnje skutkowaca wuměłča wot 1987. 1987-1990 mišterska šulerka na HGB w Lipsku. Wot 1995 bydli a twori w Plusnikecach. Mnohe wustajeńcy w tu- a wukraju. 2018 personalna wustajeńca Iris Brankačkowa. Wo prěčenju rěkow w Měšćanskim muzeju Budyšin. [hsb]
www.brankatschk.de
Jošt Franko (SI)
Narodźi so 1993. Z pomocu fotografije přepytuje socialne problemy a prašenja načasneje towaršnosće. Zaběra so z marginalizowanymi temami, kotrež dlěši čas přewodźuje. Jako 19lětny bu najmłódši sobudźěłaćer mjezynarodneje agentury VII Photo. Jeho twórby běchu na mnohich wuznamnych mjezynarodnych festiwalach fotografije wustajene. Publikowaše w rewijach kaž TIME, Newsweek, New Yorker, Sunday Times Magazine, Washington Post, Al Jazeera America, Internazionale, La Repubblica a druhdźe. [hsb]
https://jostfranko.com/sl/
IRWIN (SI)
IRWIN je 1983 załoženy kolektiw pjećoch wuměłcow, do kotrehož słušeja Dušan Mandič (* 1954), Miran Mohar (* 1958), Andrej Savski (* 1961), Roman Uranjek (* 1961) a Borut Vogelnik (* 1959). 1984 bě skupina IRWIN zhromadnje z Gledališče Sester Scipion Nasice a skupinu Laibach wuměłski kolektiw Neue Slowenische Kunst (NSK) sobu załožiła. W swojich twórbach tematizuja ideologiski kontekst wuměłstwa a poćahuja so na tradiciju konceptneho wuměłstwa. Typiski za jich dźěła je eklekticizm, kotryž z pomocu wizuelnych citatow z rozdźělnych, často so spřećiwjacych stilow docpěwaja. Sami mjenuja swój přistup retro-princip. [hsb]
Michael Kruscha (DE)
Narodźi so 1961 we Wojerecach. 1980 zakónči powołanske wukubłanje jako wodźer krana, 1999-2001 priwatne studije molerstwa pola prof. Daniela Fischera (Wysoka šula za tworjace wuměłstwo w Bratislavje). Wot 1999 wustajeńcy a wobdźělenje, mjez druhim w Almaty, Berlinje, Choćebuzu, Drježdźanach, Jenje, Tiranje, Wienje. 2011 Landart/wohnjowa performance Phönix we Wjelcejskej brunicowej jamje. Wšelake publikacije, mj. dr. za Bus Stops. Němske myto za foto-knihi 2018 w bronzy. Wot 2016 zamołwity za Kunstraum Braugasse, Hoyerswerda/Wojerecy. Bydli a skutkuje w Berlinje. [hsb]
michaelkruscha.de
Marko Lipuš (AT)
Naroźony 1974. Licho źěłajucy wuměłc ze śěžyšćom eksperimentelna transformatiwna fotografija. We Wienje jo absolwěrował fotowy koleg na DIE GRAPHISCHE - Wušej grafiskej zwězkowej wucaŕni a wopytowaŕni a jo studěrował - mimo dweju wukrajneju semesterowu w rědowni za fotografiju na Akademiji muziskich wuměłstwow w Praze - na Šuli za wuměłstwowu fotografiju. Wót 2006 jo wjelesy raz w tu- a wukraju wustajał. Jogo twóŕby su se we wšakich wobrazowych zwězkach publicěrowali. Lipuš jo žywy a źěła we Wienje. [dsb]
markolipus.com
Zorka L-Weiss (AT)
Naroźona 1946 w Celovcu. 1964 matura na Zwězkowem gymnaziumje za Słowjeńcow w Celovcu. Wót 1964 studium mólaŕstwa pla prof. Maxa Weilera na Akademiji twórjecych wuměłstwow we Wienje. 1968 diplom. 1969 pśespytowanje na wucbny amt za wobrazowe wótkubłanje. Ceptaŕka za wobrazowe wótkubłanje na Słowjeńskem gymnaziumje w Celovcu. 1971/72 stipendium Nimskeje akademije Villa Massimo w Romje. 2003 kóńc wuceńskeje źěłabnosći, z togo casa licho źěłajuca mólaŕka. Jo žywa a źěła w Kreuth/Rute w gmejnje Ebenthal w Korutańskej. [dsb]
Melitta Moschik (AT)
Naroźona 1960 w Beljaku. 1984 zakóńcenje studiuma matematiki a fyziki na Uniwersiśe Karla Franzensa w Grazu. Wót 1991 interdisciplinarne projekty k zwězanju wuměłstwa, wědomnosći a techniki. Źěła na pólu medialnych instalacijow, metaloweje plastiki a objektowego wuměłstwa. Bejna licba interwencijow na pólu wuměłstwa w twaŕstwje / wuměłstwa w zjawnem rumje. Wót 2018 pśedsedaŕka fachoweje pśirady za twórjece wuměłstwo Korutańskego kulturnego gremiuma. Jo žywa a źěła w Grazu, Wienje a Korutańskej. [dsb]
moschik.at/artsite//
Marko Peljhan (SI)
Narodźi so 1969 w Šempeteru pola Goricy. Dźiwadłowy a rozhłosowy režiser a slědźer. Sparty přesahowaca dźěławosć we wobłukach ekologija, technologija, geopolitika, slědźenja k temam rum a kosmonawtika, medije a technopolitika. Sobuzałožer a iniciator mnohich projektow, w kotrychž so wědomosć, technologija, wuměłstwo křižuja, na př. Makrolab, Iniciativa za Arktično Perspektivo, Interpolar Transnational Art Science Constellation, TRUST-SYSTEM, INSULAR technologies. Předsyda programa za wuměłstwo z nowymi medijemi a technologije tutych medijow na Uniwersiće UC Santa Barbara. Wobdźěleny na mnohich wustajeńcach na bienalach a festiwalach; wustajeńcy w mnohich muzejach a institucijach. [hsb]
Frauke Rahr (DE)
Naroźona 1987 w Chóśebuzu. 2009-2010 góstny studium na Wusokej šuli za twórjece wuměłstwa Drježdźany: tśasaŕstwo a na architekturu póśěgowane medije. 2007-2013 studium na Groźe Giebichenstein wuměłstwowej wusokej šuli Halle: medijowe wuměłstwo / na casu bazěrowane wuměłstwa. Wót 2013 licho twórjeca. Wobźělenje na wšakich wustajeńcach a filmowych festiwalach. Jo žywa a źěła w Halle nad Solawu a we Łužycy. [dsb]
www.fraukerahr.de
Hella Stoletzki (DE)
Naroźona 1996 w Barlinju-Friedrichshainje. 2001 pśeśěg do Chóśebuza. 2014 abitura na Dolnoserbskem gymnaziumje Chóśebuz. Wót septembra 2014 do awgusta 2015 dobrowólna zwězkowa słužba pśi kulturnem centrumje Dom gósća Erzhammer w měsće Annaberg-Buchholz, tam personalna wustajeńca Kopfsache. Wót 2015 studium mólaŕstwa a grafiki na Wusokej šuli za grafiku a knigłowe wuměłstwo Lipsk, wót 2017 w fachowej klasy wót prof. Annette Schröter. Sakske młoźinske wuměłstwowe myto 2015. [dsb]
Karl Vouk (AT)
Naroźony 1958 w Celovcu. 1976 matura na Zwězkowem gymnaziumje za Słowjeńcow w Celovcu. Studium architektury na Techniskej uniwersiśe a na Akademiji twórjecych wuměłstwow we Wienje, diplom 1986. Licho źěłajucy wuměłc, źěłowe póla: kreslenje, mólaŕstwo, film, objekty, wuměłstwo w zjawnem rumje. Wustajeńce a projekty w Awstriskej, Słowjeńskej a Nimskej. Iniciator projektow Přechod. Prehod. Übergang. Pśechod (2014, 2019). Jo žywy a źěła w Rinkolah pla Pliberka. [hsb]
http://www.vouk.at/
Literatura
Na projekće wobdźělene awtorki so wot Załožby za serbski lud, wot Roberta-Musiloweho instituta za literarne slědźenje a Roberta-Musiloweho literarneho muzeja (AT) a wot Cankarjev domu (SI) namjetowachu a zhromadnje nominowachu. [hsb]
Na projekśe wobźělone awtorki su se naraźili wót Załožby za serbski lud, wót Instituta Roberta Musila za literarne slěźenje a Roberta-Musilowego literarnego muzeja (AT) a wót Cankarjev doma (SI) a su se gromaźe nominěrowali. [dsb]
Awtorki
Anja Golob (SI)
Narodźi so w Slowenj Gradecu. Skutkuje jako basnica, přełožowarka, publicistka a wudawaćelka w nakładnistwje VigeVageKnjige, kotrež bě 2013 sobu załožiła. Dotal je pjeć basniskich zběrkow wušło; słowjensce: V roki (2010), Vesa v zgibi (2013), Didaskalije k dihanju (2016) in da ne da ne bo več prišla da ne bo da me žge da se odga ... (2019); němsce Taubentext, Vogeltext (2018, z Nikolajom Vogelom). Vesa v zgibi a Didaskalije k dihanju buštej z Jenkowym mytom za poeziju wuznamjenjene (2014, 2016). Přełožkaj do němčiny: ab und zu neigungen (2015), Anweisungen zum Atmen (2018). [hsb]
www.anjagolob.org
Lubina Hajduk-Veljković (DE)
Rodźena 1976 w Budyšinje, bydli dźensa w Lipsku. Studowaše sorabistiku a stawizny. Pisa hłownje prozu za dorosćenych a dźěći, ale tež słuchohry a spěwne teksty. Nimo toho dźěła jako přełožowarka. Wot lěta 1998 wozjewja přewažnje hornjoserbsce, zdźěla tež zhromadnje ze swojim mandźelskim Dušanom. Jeje najnowša kniha je kriminalka Módre buny (Ludowe nakładnistwo Domowina; Budyšin 2017). [hsb]
http://www.lubina-hajduk.de/
Cvetka Lipuš (AT)
Naroźona w Železnej Kapli. Pó studiumje komparatistiki a slawistiki w Celovcu jo pěšnasćo lět w USA žywa była, źož jo na uniwersiśe Pittsburgh bibliotekowe a informaciske wědomnosći studěrowała. Wót 2009 jo žywa a źěła w Salzburgu. Až doněnta jo sedym zwězkow basnjow w słowjeńskej rěcy wózjawiła. Jeje basni su se do wjele rěcow pśestajili. Wuznamjenjenja: Myto Prešeren-załožby, Awstriski statny stipendium za literaturu, Spěchowańske myto Korutańskeje za literaturu. [dsb]
Hudźba / Muzika
Koncert realizuje so wot iniciatiwy musica nova sorabica w nošerstwje Załožby za serbski lud. Kóždy koncertny projekt musica nova sorabica je wot spočatka wuslědk wuskeho zhromadneho dźěła z načasnymi komponist(k)ami a interpret(k)ami jich twórbow. Koncerty wuznamjenja so z wotewrjenosću za nowe ideje a njekonwencionelne formy předstajenja, při tym so česća serbske hudźbne tradicije, zdobom pak so traděrowane zwučenosće słuchanja do prašenja stajeja. [hsb]
Koncert se realizěrujo wót iniciatiwy musica nova sorabica w nosaŕstwje Załožby za serbski lud. Kuždy koncertowy projekt rěda musica nova sorabica jo wót zachopjeńka wuslědk wuskego zgromadnego źěła z nacasnymi komponist(k)ami a interpret(k)ami jich twórbow. Koncerty se wuznamjenjuju pśez wótwórjonosć za nowe ideje a njekonwencionelne formy pśedstajenja, pśi tom se cesće serbske muzikowe tradicije a rownocasnje pak se traděrowane zwuconosći słuchanja do pšašanja stajaju. [dsb]
Komponistki & komponisća / Komponistki & komponisty
Jan Cyž
Narodźi so 1955 we Worklecach, 1973-2011 spěwar w chórje Serbskeho ludoweho ansambla (SLA), 1983-1987 studij spěwa na Wysokej šuli za hudźbu Carl Maria von Weber w Drježdźanach, paralelnje priwatny studij kompozicije pola Jura Mětška a 1987-1990 pola Wilfrieda Krätzschmara, kompozitoriske tworjenje wusměri na spočatku na wuměłski profil SLA. Wot něhdźe 1984 přiběrajcy twórby awansěrowaneje hudźby. Sobuiniciator rjadu musica nova sorabica. Bydli w Budyšinje. [hsb]
http://jancyz.com/biografie.html
Sebastian Elikowski-Winkler
Naroźony 1978 w Grodku, wótrosł w Chóśebuzu. Studium kompozicije pla Friedricha Goldmanna (Barliń), Mareka Kopolenta (Praga) a Vladimira Tarnopolskego (Moskwa). Dalšne studije muzikoweje wědomnosći, wuměłstwoweje wědomnosći a architektury na TU Barliń. Jo žywy ako licho źěłajucy komponist w Barlinju a pšawidłownje realizěrujo swójske koncertowe projekty w tu- a wukraju. Licho źěłajucy za dolnoserbski program rbb, mj. dr. ze swójim wusćełańskim rědom Serbske muzikowe tradicije. [dsb]
https://elikowskiwinkler.blogspot.com/
Juro Mětšk
Narodźi so 1954 w Budyšinje. Studij kompozicije na Wysokej šuli za hudźbu Hanns Eisler w Berlinje, 1980-1983 mišterski šuler Reinera Bredemeyera na Akademiji wuměłstwow NDR. Wot 1986 swobodnje skutkowacy komponist w Budyšinje, sčasami hudźbny dramaturg w Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle; mjezynarodnu kedźbnosć zdoby sej z prapředstajenjom kompozcijie Kontraktion na Donaueschingenskich hudźbnych dnjach 1988, myto Hansa Stiebera (1985) a myto Foruma młodych komponistow WDR w Kölnje (1989) za kompoziciju, Myto Ćišinskeho (2017). [hsb]
Ulrich Pogoda
Naroźony 1954 w Kulowje. 1978-1981 dalokostudium na Wusokej šuli za muziku Franz Liszt Weimar. 1981-1985 licho źěłajucy muzikaŕ, ceptaŕ za spiwanje a komponist. 1985-1992 muzikowy redaktor pśi Radio DDR, sćelak Chóśebuz, pśi Sachsenradio, wót 1992 pśi ORB/rbb. Komorowa, wokalna, sinfoniska a jawišćowa muzika, twóŕby pó skazanju mjazy drugim za Statne źiwadło Chóśebuz a Nowu łužysku filharmoniju. 1999 stipendium za Nimsku akademiju Villa Massimo w Romje, 2007 za Dom wuměłca Wiepersdorf. Jo žywy w Chóśebuzu. [dsb]
http://www.ulrich-pogoda.de/
Walburga Walde
Narodźi so 1979 we Worklecach. Studij na Wysokej šuli Carl Maria von Weber w Drježdźanach pola prof. Celine Rudolph a prof. Günter Baby Sommer (jazzowy spěw). Wot 2015 čłonka jazzoweho kwarteta Vor der Mauer - Nach der Mauer. W duwje Mlokawka program zhudźbnjeneje serbskeje poezije ze swójskimi kompozicijemi a spontanymi improwizacijemi na basnje serbskich awtorow. Wot 2009 jako spěwarka kaž tež performatiwnje na předstajenjach rejwaneho dźiwadła wobdźělena - naposledk 2016 w Orpheo Denk(t)mal w Europskim centrumje wuměłstwow w Drježdźanach-Hellerau. [hsb]
Interpretacija
Walburga Walde - spěw
Narodźi so 1979 we Worklecach. Studij na Wysokej šuli Carl Maria von Weber w Drježdźanach pola prof. Celine Rudolph a prof. Günter Baby Sommer (jazzowy spěw). Wot 2015 čłonka jazzoweho kwarteta Vor der Mauer - Nach der Mauer. W duwje Mlokawka program zhudźbnjeneje serbskeje poezije ze swójskimi kompozicijemi a spontanymi improwizacijemi na basnje serbskich awtorow. Wot 2009 jako spěwarka kaž tež performatiwnje na předstajenjach rejwaneho dźiwadła wobdźělena - naposledk 2016 w Orpheo Denk(t)mal w Europskim centrumje wuměłstwow w Drježdźanach-Hellerau. [hsb]
Heidemarie Wiesner - klawěr
Narodźi so w Budyšinje. Debit ze Statnej kapału Drježdźany. Studij na Wysokej šuli za hudźbu Felix Mendelssohn Bartholdy w Lipsku, klawěr pola G. Kootza, improwizaciju pola P. Jarchowa; solistiski eksamen na konserwatoriju Sweelinck w Amsterdamje. 1998-2010 skutkowanje w Milanje. Mnohe koncertne jězby w tukraju a do wukraja. Wot 1995 organizuje we Łužicy Originaltitel? Wosebity koncert na proze do noweho lěta. Bydli w Berlinje. Produkuje za CD a rozhłós. [hsb]
http://heidemarie-wiesner.com/
Gerold Gnausch - sopransaksofon, altsaksofon
Narodźi so w Lubiju. Prěnje hudźbne wukubłanje w předmjetomaj klarineta a klawěr na hudźbnej šuli w Budyšinje. Studij na Wysokej šuli za hudźbu Carl Maria von Weber w Drježdźanach.1977 angažement w filharmoniji Halle, 1982-1984 studij w Lipsku. 1989 wuznamjenjenje z titulom komorneho hudźbnika. 1990 solist na basowej klarineće a saksofonje w Komiskej operje w Berlinje. Sobuskutkowanje w operach a koncertach, mnohe produkcije za rozhłós, telewiziju a CD, pospochi tež hóstne wustupy (Hongkong, Japanska, Katar, mnohe kraje w Europje). [hsb]
http://www.gerold-gnausch.de/
saksofonowy kwartet modernsax berlin
Miriam Dürr (* 1981, altowy saksofon), Gerold Gnausch (* 1955, sopranowy saksofon), Petra Sauerwald (* 1955, baritonowy saksofon), Rico Wolff (* 1967, tenorowy saksofon).
Wót załoženja w lěśe 2003 jo se modernsax berlin k jadnomu ze směr dawajucych saksofonowych kwartetow w Europje wuwijał. Góstne wustupy su wjadli tych styrjoch muzikarjow, kenž su w Barlinskich operowych a Bramborskich sinfonijowych orchestrach angažěrowane, do Japańskeje, Hongkonga, Chinskeje, Israela, Pódpołdnjoweje Afriki, Katara, USA a pśisamem do wšyknych krajow Europy. Klasiski saksofonowy zuk kwarteta jo inspirěrował komponistow, specielnje za toś ten ansambel nowe kompozicije stwóriś. Repertoire jo, wuchadajucy wót baroka, klasiki, romantiki pśez jazz až k modernje, šyroko diferencěrowany. [dsb]
www.modernsax-berlin.de
Moderacija
Sebastian Elikowski-Winkler
Naroźony 1978 w Grodku, wótrosł w Chóśebuzu. Studium kompozicije pla Friedricha Goldmanna (Barliń), Mareka Kopelenta (Praga) a Vladimira Tarnopolskego (Moskwa). Dalšne studije muzikoweje wědomnosći, wuměłstwoweje wědomnosći a architektury na TU Barliń. Jo žywy ako licho źěłajucy komponist w Barlinju a pšawidłownje realizěrujo swójske koncertowe projekty w tu- a wukraju. Licho źěłajucy za dolnoserbski program rbb, mj. dr. ze swójim wusćełańskim rědom Serbske muzikowe tradicije. [dsb]
elikowskiwinkler.blogspot.com